Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to także wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata.
Inicjatywę ustawodawczą w zakresie uchwalenia nowego święta podjął w 2010 r. śp. Prezydent Lech Kaczyński.